İcra Takibi Başlatmak İçin Hangi Adımları İzlemeliyim?

İcra takibi, alacaklıların hukuki yollarla haklarını araması ve borçların tahsil edilmesi için kritik bir süreçtir. Bu süreç, hukuki prosedürlere sıkı sıkıya bağlı kalınarak yönetilmesi gereken, titizlikle planlanmış adımlardan oluşur. Özellikle borçlunun direnç göstermesi veya itiraz etmesi durumunda, sürecin karmaşıklığı artabilir. Bu nedenle, icra takibini başlatmadan önce alacağınızın hukuki dayanaklarını netleştirmeniz, doğru belgeleri hazırlamanız ve süreç boyunca dikkat etmeniz gereken noktaları öğrenmeniz önemlidir. İşte, icra takibi başlatmak için izlemeniz gereken tüm adımlar ve bu süreçte karşılaşabileceğiniz detaylar…

1. Alacağınızın Hukuki Dayanağını Netleştirin

İcra takibinin temelini, hukuka uygun ve belgelenmiş bir alacak hakkı oluşturur. Bu noktada, borçlu ile aranızdaki ilişkinin resmi belgelerle kanıtlanabilir olması şarttır. Örneğin, taraflar arasında imzalanan ve noter onaylı bir sözleşme, ödeme taahhüdü içeren senetler (çek, bono, poliçe) veya mahkeme tarafından verilmiş bir ilam, alacağınızı hukuki olarak destekleyen en güçlü belgelerdir. Eğer bu belgelerden yoksunsanız, öncelikle alacağınızı resmiyete dökmek için bir avukatla görüşmeli veya mahkemede dava açarak ilam almalısınız. Çünkü icra dairesi, yalnızca somut delillere dayanan alacakları takip edebilir. Bu aşamada, belgelerinizin eksik veya hatalı olması, başvurunuzun reddedilmesine yol açabilir.

2. İcra Dairesine Başvuru ve Ödeme Emri Talep Etme

İcra takibini başlatmak için borçlunun ikametgâhının bulunduğu bölgedeki icra dairesine resmi bir başvuru yapmanız gerekir. Başvuru sırasında doldurulması gereken icra takip talep formu, alacağın miktarı, türü ve dayanağı hakkında detaylı bilgiler içermelidir. Forma ek olarak, alacağınızı kanıtlayan belgelerin asıl veya noter onaylı kopyalarını sunmanız şarttır. Örneğin, bir çek veya senet varsa, bu belgelerin üzerinde borçlunun imzası ve düzenleme tarihi net bir şekilde görülmelidir. Başvuru sırasında ayrıca, icra harcı ve masraflarını ödemeniz gerekecektir. Bu ücretler, alacağın tutarına göre değişiklik gösterir ve icra dairesi tarafından size bildirilir. Başvurunuz kabul edildiğinde, icra dairesi ödeme emri çıkaracak ve bu emir, borçluya tebliğ edilecektir.

3. Ödeme Emrinin Borçluya Tebliği ve Sürecin İşleyişi

Ödeme emri, borçluya 7 gün içinde borcunu ödemesi veya hukuki itirazda bulunması için gönderilen yasal bir bildirimdir. Tebliğ işlemi genellikle posta yoluyla veya doğrudan adrese gönderim ile yapılır. Ancak, borçlunun adresinin bilinmemesi veya tebliğden kaçınması durumunda, ilan yoluyla tebliğ de söz konusu olabilir. Borçlu, ödeme emrini aldıktan sonraki 7 gün içinde:

·         Borcu tamamen ödeyerek süreci sonlandırabilir,

·         İcra takibine itiraz edebilir (örneğin, borcun olmadığını veya ödendiğini iddia edebilir),

·         Hiçbir işlem yapmadan süreci görmezden gelebilir.
Eğer borçlu itiraz etmezse, icra dairesi otomatik olarak haciz işlemlerini başlatır. Ancak itiraz edilmesi durumunda, süreç farklı bir boyut kazanır.

4. Borçlunun İtirazı Halinde İzlenmesi Gereken Yol

Borçlu, ödeme emrine itiraz ettiğinde, alacaklının bu itirazı geçersiz kılmak için itirazın iptali davası açması gerekir. Bu dava, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülür ve alacaklının, itirazın haksız olduğunu belgelerle kanıtlaması beklenir. Davada sunulacak deliller (sözleşmeler, senetler, yazışmalar vb.) itirazın çürütülmesinde belirleyici rol oynar. Davayı kazanmanız durumunda, icra takibi kaldığı yerden devam eder. Ancak, borçlu itirazını geri çekmezse veya dava sürecinde yeni deliller sunarsa, süreç uzayabilir. Bu aşamada, bir icra hukuku avukatından destek almak, hukuki argümanlarınızı güçlendirebilir ve süreci hızlandırabilir.

5. Haciz İşlemleri ve Borçlunun Mallarının Tasfiyesi

Borçlu itiraz etmediğinde veya itiraz davası lehinize sonuçlandığında, icra dairesi haciz işlemlerini resmen başlatır. Haciz aşamasında, borçlunun:

·         Banka hesapları bloke edilir,

·         Taşınır malları (araba, mücevher, elektronik eşya vb.) kayıt altına alınır,

·         Taşınmaz malları (arsa, konut, iş yeri vb.) üzerine haciz konulur,

·         Ücret veya maaşının bir kısmına el konulabilir.
Haczedilen mallar, icra dairesi tarafından açık artırma yoluyla satılır ve elde edilen gelir, öncelikle icra masraflarını karşılamak üzere kullanılır. Kalan tutar ise alacaklıya ödenir. Ancak, haciz işlemlerinde borçlunun temel ihtiyaçlarına (giysi, temel mobilya, mesleki aletler vb.) dokunulamaz.

6. Takibin Sonuçlanması veya Alternatif Yollar

Haciz geliriyle alacak tamamen tahsil edilirse, icra dairesi takibi sonlandırır ve size bir ödeme belgesi düzenler. Eğer haciz geliri borcu karşılamazsa, kalan tutar için borçlunun diğer malları üzerinde takip başlatabilirsiniz. Borçlunun hiçbir malının bulunmaması veya haciz gelirinin yetersiz kalması durumunda ise, iflas talebinde bulunma gibi alternatif yollara başvurulabilir. Ancak iflas süreci, daha karmaşık ve uzun bir hukuki prosedür gerektirir.

Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar

·         Zaman Aşımı: Alacakların icra yoluyla tahsili için genellikle 10 yıllık zaman aşımı süresi vardır. Bu süreyi kaçırırsanız, hakkınızı kaybedebilirsiniz.

·         Tebliğin Önemi: Borçluya yapılan tebligatların usulüne uygun olması gerekir. Eksik veya hatalı tebliğ, sürecin geçersiz sayılmasına yol açabilir.

·         Profesyonel Destek: Özellikle itiraz ve dava aşamalarında, icra hukuku konusunda deneyimli bir avukatla çalışmak, hataları önler ve süreci hızlandırır.

Sık Sorulan Sorular

1. İcra takibi için borçlunun adresini bilmem şart mı?

2. Borçlu iflas etmişse ne yapmalıyım?

3. İtirazın iptali davası ne kadar sürer?